التهاب تاندون آشیل
التهاب تاندون آشیل یک آسیب رایج است که موجب پاشنه درد و درد پشت پا در نزدیکی مچ پا می شود.
تاندون آشیل بلندترین تاندون در بدن است. این تاندون عضلات ساق پا را به پاشنه پا وصل می کند. تاندون آشیل در هنگام راه رفتن، دویدن و جهیدن به کار می رود. هرچند که این تاندون بسیار قدرتمند است و توانایی تحمل فشار زیادی را در هنگام دویدن و جهیدن دارد، اما مستعد ملتهب شدن است. تاندون آشیل بر اثر استفاده بیش از حد ملتهب می شود و با بالا رفتن سن تحلیل می رود.
جهت آشنایی با روشهای جدید و بدون عارضه درمان درد تاندون آشیل اینجا کلیک کنید.
التهاب تاندون آشیل چیست؟
التهاب به معنای پاسخ طبیعی بدن به آسیب ها و بیماری است که معمولا به صورت درد، تورم و تحریک و خارش خود، بروز میکند. التهاب تاندون آشیل بسته به محل التهاب تاندون، دو نوع است.
التهاب در قسمت بالای تاندون آشیل:
در این حالت فیبرهای قسمت های بالایی تاندون دچار پارگیهای میکروسکوپی شده و تاندون در ظاهر متورم و کلفت می شود. این تاندنیت بیشتر در جوان ها و افراد فعال شایع است.
تاندنیت در محل اتصال آشیل به پاشنه:
در این حالت آسیب و پارگی های میکروسکوپی در تاندون آشیل درست در محل اتصال آن به استخوان پاشنه ایجاد میشود. در این نوع تاندنیت ممکن است در محل اتصال آشیل به استخوان پاشنه استخوان اضافی رشد کند.
در هر دو نوع این تاندنیت ها ممکن است، املاح کلسیم روی تاندون رسوب کند و خاراستخوانی ایجاد شود. تشکیل خاراستخوانی در التهاب نوع دوم شایع تر است. این نوع التهاب در هر سن و شرایطی محتمل است و ممکن است حتی افرادی که فعال نیستند نیز به این نوع التهاب دچار شوند.
علت ها و دلایل:
التهاب تاندون آشیل معمولا بر اثر یک حادثه ناگهانی و منفرد ایجاد نمی شود بلکه بر اثر فعالیتهای مداوم و فشارهای مکرر و طولانی ایجاد می شود. این آسیب معمولا زمانی ایجاد می شود که ما به بدن خود فشار بیش از حد وارد می کنیم تا فعالیت زیادی را در بازه های زمانی نزدیک به هم انجام دهد.
عوامل دیگری نیز در ایجاد آسیب تاندون آشیل موثرند، از جمله:
- وقتی سطح فعالیت بدنی خود را ناگهان زیاد میکنیم مثلاً طول مدت دویدن روزانه خود را ناگهان دو برابر می کنیم فشار زیادی را به تاندون آشیل وارد کرده که می تواند موجب آسیب و التهاب آن شود.
- وقتی عضلات پشت ساق قابلیت انعطاف کافی نداشته باشند، فعالیت شدید بدنی می تواند موجب اعمال نیروهای کششی زیاد به تاندون آشیل شده و به آن آسیب بزند.
- وجود برجستگی استخوانی در محل اتصال تاندون آشیل به استخوان پاشنه، ممکن است موجب سائیده شدن مکرر تاندون به برجستگی شده و موجب آسیب و التهاب آن شود.
علائم:
شایع ترین علائم عبارتند از
- درد و خشکی روی تاندون آشیل در صبح ها
- درد روی تاندون آشیل که با فعالیت شدیدتر می شود
- درد شدید روی آشیل در روز بعد از ورزش شدید
- کلفت شدن تاندون آشیل
- برجستگی استخوانی در محل اتصال تاندون آشیل به استخوان پاشنه
- تورم پشت ساق که با فعالیت بدنی بیشتر می شود
در صورتی که به طور ناگهانی صدایی از پشت ساق خود یا بالای پاشنه پا شنیدید، ممکن است دچار پارگی تاندون آشیل پا شده باشید. در این صورت لازم است فورا به دکتر مراجعه کنید.
تشخیص التهاب تاندون آشیل
برای تشخیص التهاب تاندون آشیل، دکتر فیزیوتراپی سوالاتی در مورد علائم بیمار از او می پرسد و او را معاینه فیزیکی می کند. برای انجام معاینه فیزیکی دکتر فیزیوتراپی به آرامی پشت مچ پای بیمار را لمس می کند تا محل اصلی درد و التهاب را تشخیص دهد. سپس کف پا و مچ پا را با دست معاینه میکند، تا در صورت اختلال در دامنه حرکتی پا و انعطاف پذیری آن، متوجه این موضوع شود. دکتر فیزیوتراپی ممکن است در صورت نیاز، انجام عکسبرداری از پا را تجویز کند. عکسبرداری از پا به منظور اطمینان از عدم وجود سایر آسیب ها و بیماری های محتمل و همچنین ارزیابی میزان آسیب تاندون آشیل انجام می شود. انواع عکسبرداری از پا عبارتند از :
- عکسبرداری ام.آر.آی
- عکسبرداری اشعه ایکس(رادیوگرافی)
- عکسبرداری اولتراسوند.
راه ها و روش های درمان :
درمان های غیرجراحی
در اکثر موارد انجام درمان های غیر جراحی می تواند موجب بهبودی این آسیب شود. البته از بین رفتن کامل علائم ممکن است چند ماه طول بکشد. حتی در صورت تشخیص زود هنگام آسیب و اقدام به درمان، دوره درمان ممکن است بیش از سه ماه طول بکشد و در صورتی که شما قبل از مراجعه به دکتر فیزیوتراپی و تشخیص این آسیب برای مدت چند ماه درد داشته اید، ممکن است دوره درمان تا 6 ماه طول بکشد. روشهای درمان غیرجراحی عبارتند از:
استراحت :
اولین قدم در کاهش درد، کم کردن و حتی متوقف کردن فعالیت هایی است که موجب شدت گرفتن درد می شود. به عنوان مثال، در صورتی که ورزشی شدید و سنگین مانند دو انجام می دهید، می توانید آن را با فعالیت هایی با شدت کمتر مانند دوچرخه سواری، الپتیکال یا شنا جایگزین کنید.
کمپرس سرد:
قرار دادن کمپرس سرد روی دردناک ترین قسمت تاندون پاشنه آشیل می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. کمپرس سرد را باید 20 دقیقه روی پا نگه داشت و در صورتی که پوستتان بی حس شد باید زودتر برداشته شود. می توانید در یک کیسه فومی مقداری آب بریزید و بگذارید یخ کند؛ سپس با ضربه روی آن یخ داخل آن را خرد کنید و روی پشت پا، بالای مچ بگذارید. بعد از چند بار استفاده یک شیار روی کیسه تشکیل می شود و کاملا با فرم پا مطابقت پیدا می کند و یک کمپرس سرد مخصوص خواهید داشت.
ورزش:
ورزشهایی که در ادامه میخوانید به شما کمک میکند عضلات ساق پای خود را قوی کنید و از فشار وارده به تاندون آشیل بکاهید:
- کشش ساق پا : جلوی دیوار بایستید و با یک پای خم و یک پای راست با دست به سمت دیوار خم شوید. پاشنهی پای خم شده باید کاملا روی زمین باشد. برای کشش ساق پا سعی کنید لگن خود را به سمت دیوار فشار دهید. این حالت را 10 ثانیه نگه دارید و این حرکت را 20 بار تکرار کنید. باید در طول انجام تمرین روی ماهیچه ساق خود کشش را احساس کنید.
- حرکت دوطرفه پاشنه پا : لبه یک پله یا یک سطح بلندتر از زمین بایستید. تنها نیمهی جلویی کف پای خود را لبهی ارتفاع بگذارید. در این حالت میتوانید پاشنه پای خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید. مراقب باشید که تعادل خود را به خوبی حفظ کنید تا از پله نیافتید. میتوانید نردههای پله را برای حفظ تعادل بگیرید. به آرامی پاشنه را به سمت بالا ببرید و سپس به آرامی تا جایی که میتوانید به سمت پایین ببرید.این کار را 20 بار تکرار کنید. این تمرین باید به صورت آهسته و کنترل شده انجام گیرد و انجام حرکات تند میتواند موجب آسیب بیشتر به تاندون شود. شما میتوانید سختی این تمرین را با نگه داشتن وزنه در دست بیشتر کنید.
- حرکت پاشنه روی یک پا : این تمرین کاملا مشابه تمرین قبلی است با این تفاوت که تمام وزن شما تنها روی یک پا قرار میگیرد. تنها زمانی میتوانید این تمرین را انجام دهید که در انجام تمرین قبلی به اندازه کافی پیشرفت کرده باشید.
فیزیوتراپی:
روشهای فیزیوتراپی در درمان التهاب تاندون آشیل بسیار موثر هستند. این روشها خصوصا برای التهاب در قسمت بالایی تاندون آشیل بسیار موثر هستند. فیزیوتراپی از روشهای بسیاری در کنار تمرین درمانی برای بهبود بیمار استفاده میکند. در درمان التهاب تاندون آشیل از تمرینات اکسنتریک استفاده میشود. در این تمرینات عضلات در برابر کشیده شدن مقاومت میکنند و منقبض میشوند. این تمرینات در صورتی که زیر نظر متخصص و به شیوه صحیح انجام نشوند، میتوانند آسیبزا باشند. بعد از این که بیمار آموزش دید و توانست به تنهایی این تمرینات را صحیح انجام دهد، میتواند تمرینات خود را در خانه انجام دهد. این تمرینات ممکن است کمی باعث درد در پاشنه پا شوند اما میزان این درد نباید غیر قابل تحمل باشد.
کفش و کفی طبی:
درد ناشی از التهاب در قسمت پایینی تاندون آشیل با پوشیدن کفش یا کفی طبی مخصوص بهبود مییابد. کفشهایی که قسمت پشتی آنها نرمتر است، کمتر موجب تحریک تاندون آشیل میشوند. علاوه بر این بالا بودن سطح پاشنه، تا حدودی از فشار وارده به تاندون آشیل میکاهد. بالا بودن پاشنه همچنین باعث میشود در هنگام راه رفتن، کفشها کمتر به پشت پا فشار بیاورند. در صورتی که درد شما زیاد باشد ممکن است دکتر فیزیوتراپی پوشیدن چکمههای مخصوص را برای مدت کوتاهی تجویز کند. این چکمههای مخصوص به تاندون آشیل اجازه میدهد، برای مدتی و قبل از شروع درمانهای دیگر، استراحت کند. استفاده طولانی مدت از این چکمهها توصیه نمیشود چون میتواند باعث ضعیف شدن عضلات ساق پا شود.
شاک ویو تراپی:
در این روش توسط دستگاهی، امواج قدرتمندی به تاندون آسیبدیده، تابانده میشود که موجب تحریک بدن برای بازسازی سریعتر میشود. شاک ویو تراپی یک روش درمانی سرپایی است. بعد از مالیدن ژل مخصوص در محل، یک پروب مخصوص روی پوست قرار داده میشود. در این روش ممکن است از امواج پر قدرت یا کم قدرت استفاده شود. در استفاده از امواج پر قدرت ممکن است بیمار احساس درد کند و دکتر فیزیوتراپی از بیحس کننده موضعی استفاده کند، اما درمان با امواج ضعیف تر، بدون بیحسی انجام میشود. این درمان با مشارکت بیمار میتواند به طور موثرتری انجام شود؛ به این صورت که بیمار به دکتر فیزیوتراپی بگوید که پروب در حال حاضر دقیقا روی محل اصلی درد قرار گرفته یا خیر. شاک ویو تراپی یک روش کاملا غیر جراحی است و نیازی به ایجاد برش در سطح پوست ندارد. این روش معمولا در موارد آسیب شدید و قبل از تصمیم به انجام جراحی به کار میرود.
مزایا:
- اعمال انرژی صوتی قوی به ناحیه آسیب دیده از روی پوست
- زمان ریکاوری بسیار کوتاهتر در مقایسه با روش جراحی
- هزینه کمتر نسبت به درمان جراحی
- بهبود التهاب تاندون بدون جراحی
چه زمانی نیاز به جراحی است؟
در صورتیکه تمامی روشهای غیرجراحی موثر نباشند و تاندون بهبود نیابد، انجام جراحی ضروری است. جراح پا و مچ پا بهترین روش جراحی را با توجه به شرایط بیمار انتخاب میکند تا تاندون آسیب دیده را بازسازی کند. انتخاب روش جراحی برای تاندون مچ پا به شدت آسیب، سن بیمار و سطح فعالیت او بستگی دارد.
پیشگیری از آسیب مجدد
پس از درمان التهاب و پارگی تاندون آشیل، برای پیشگیری از آسیب مجدد، دکتر فیزیوتراپی شما انجام منظم ورزشهای تقویت عضلات و کششی را به شما توصیه میکند. پوشیدن کفش مناسب که نسبت به فرم پای شما و نوع فعالیت ورزشی شما انتخاب شده است، نیز نقش مهمی در پیشگیری از آسیب مجدد دارد.