ستون فقرات شما از مهره‌ها (استخوان‌هایی) ساخته شده است که توسط بالشتک‌های کوچک شکل غضروفی که دیسک نامیده می‌شوند، از یکدیگر جدا شده‌اند. دیسک‌های ستون فقرات بسیار شبیه یک شیرینی ژله‌ای کوچک هستند که دارای یک حلقه خارجی محکم به نام آنولوس و یک ناحیه مرکزی نرم به نام هسته پولپوس می‌باشد. دیسک فتق زمانی رخ میدهد که محتویات هسته پولپوس به حلقه بیرونی فشرده شده و از این طریق به کانال نخاعی فشار وارد کنند.
ممکن است برخی از بیماران دچار دیسک فتق، به هیچ وجه از آن اطلاع نداشته باشند؛ اگرچه دیسک فتق کمر در مطالعات تصویربرداری دیده می‌شود. هنگامی که این بیماران علائم مربوط به درد دیسک کمر را تجربه میکنند، ممکن است درمان احتمالی که توسط پزشک صورت می‌گیرد شامل ورزش ساده، دارو یا تزریقات احتمالی برای کمک به مدیریت درد ناشی از آن باشد. شایع‌ترین نشانه دردناک دیسک فتق کمر، درد سیاتیک است که در باسن و پاها احساس می‌شود. اگر دیسک کمر به هیچ عصبی فشار نیاورد، ممکن است کمر درد خفیف را تجربه کنید یا این که هیچ دردی نداشته باشید.
[sv slug=”alert”]متخصصین ما در کلینیک پیشرفته شمیم با استفاده از روش‌های نوین و بکارگیری تجهیزات پیشرفته، مناسب‌ترین شیوه‌ی درمان را برای دیسک کمر به مراجعه کنندگان خود توصیه میکنند . تمامی روش‌های ارائه شده در این مرکز مطابق با ضوابط خاص و منظم برای بهبودی هر چه سریعتر بیمار انجام می‌شود . از خدمات این مرکز می‌توان به حرکات اصلاحی و مدالیته های فیزیوتراپی توسط متخصصین با تجربه ، تزریقات مفصلی از جمله اوزون و پی ار پی اشاره کرد. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی درمان دیسک کمر و یا رزرو نوبت در کلینیک کلینیک پیشرفته شمیم با شماره تلفن‌های [sv slug=”number”] تماس حاصل فرمایید.
[sv slug=”alert1″]دلایل درد دیسک کمر
دیسک‌کمر معمولاً به دلیل سایش تدریجی و پارگی دیسک ایجاد می‌شود که دژنراسیون دیسک نامیده می‌شود. هسته مرکزی دیسک با مایع پر شده است و از بین رفتن این مایع می‌تواند منجر به انعطاف پذیری کمتر و افزایش خطر پارگی دیسک شود. هنگامی که هسته مایع مرکزی دیسک (هسته پولپوس) با ایجاد پارگی در حلقه بیرونی، به بیرون دیسک فشار وارد میکند؛ برامدگی دیسک، پارگی یا وارد شدن قطعات آن به کانال نخاعی رخ میدهد. دیسک‌های فتق کمر می‌توانند در اثر آسیب دیدگی، فشار مکرر به ناحیه تحتانی کمر یا بلند کردن اجسام سنگین و چرخش ایجاد شوند اما در بیشتر موارد، دیسک فتق کمر نتیجه انحطاط تدریجی و ساییدگی طبیعی ستون فقرات است.
دیسک کمر در مردان میانسال، افراد دارای اضافه وزن (خصوصاً در ناحیه شکم) و در افرادی که در مشاغل سنگین و مستعد کار زیاد فعالیت دارند، شایع‌تر است.
پس از تشخیص علت ،متخصص ستون فقرات بهترین گزینه درمان دیسک کمر را برای بیمار خود تجویز میکند.
علائم درد دیسک فتق کمر
هنگامی که دیسک برآمده می‌شود، می‌تواند منجر به تحریک و التهاب اعصاب اطراف آن و باعث بروز علائم درد بازو یا پا، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف در مناطق آسیب دیده شود. بیشتر دیسک‌های فتق کمر توسط پزشکان در ستون فقرات ناحیه لامبر یا پایین کمر تشخیص داده می‌شوند اما می‌توان آنها را در گردن یا ستون فقرات گردنی نیز پیدا کرد. شایع‌ترین علائم دیسک فتق عبارتند از:
- درد بازوها و دست‌ها – اگر برامدگی دیسک در ناحیه گردن, باشد، شدت درد معمولاً در شانه و بازوها بیشتر است اما می‌تواند روی دست‌ها و انگشتان نیز تاثیر بگذارد.
- درد پا- شایع‌ترین نواحی دچار درد ناحیه باسن، ران و پاها است که این درد می‌تواند تا پایین پاها و انگشتان پا نیز انشعاب پیدا کند.
- بی‌حسی و سوزن سوزن شدن– بیماران مبتلا به دیسک فتق غالباً این علائم را در بخش‌ها یا نواحی از بدن احساس میکنند که توسط اعصاب آسیب دیده تحریک می‌شوند.
- ضعف- ماهیچه‌هایی که توسط اعصاب آسیب دیده تحریک می‌شوند، ضعیف‌تر می‌شوند و این امر باعث می‌شود بیماران دچار دیسک فتق تلو تلو بخورند، اجسام را اشتباه نگه دارند یا آنها را بیاندازند.
اگر تاکنون درد مزمن، ضعف و بی‌حسی همراه با از دست دادن کنترل مثانه یا روده بزرگ را تجربه کرده‌اید ، باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی از سوی یک پزشک متخصص دیسک فتق باشید. این علائم می‌توانند نشان دهنده یک مشکل جدی باشند که نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری و معالجه توسط پزشک متخصص دیسک کمر دارد.
آزمایش‌ها
مهمترین راه‌ها برای تشخیص دیسک فتق توسط پزشک، معاینه جسمانی و بررسی سابقه پزشکی بیمار است. اما برای به دست آوردن تجزیه و تحلیل دقیق‌تر یا رد بیماری‌های احتمالی دیگر از آزمایش‌های تصویربرداری مانند عکسبرداری اشعه ایکس، CT اسکن یا MRI نیز استفاده می‌شود.
درمان دیسک کمر
پزشکان برای مدیریت درد و علائم دیسک کمر گزینه‌های درمانی دارند که به درمان درد ناشی از دیسک‌های فتق کمک میکند. این گزینه‌ها عبارتند از:
دارو
معمولاً برای کنترل درد، التهاب، اسپاسم عضلانی و اختلال در خواب از داروها استفاده می‌شود. این داروها می‌توانند شامل استروئیدها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDها) ،داروهای ضد درد و شل کننده‌های عضلانی برای کمک به کنترل علائم و کاهش التهاب باشند.
وضعیت خواب راحت
آیا موقعیت وضعی شما در هنگام خوابیدن به استراحت راحت کمک میکند؟ وضعیت خواب راحت می‌تواند به حداقل رساندن درد ناشی از دیسک کمر کمک کند. هنگام خوابیدن به پشت، زانوهای خود را روی بالش‌هایی قرار دهید تا منحنی طبیعی کمر شما حفظ شود. هنگام خواب بین پاهای خود بالش‌هایی بگذارید و کمی پاها را به سمت قفسه سینه بکشید. در کل هر کاری را انجام دهید که برای شما راحت است.
ورزش و سبک زندگی سالم
آیا تا به حال با موقعیت وضعی ضعیف، فشار یا اضافه وزن مشکل داشته‌اید؟ به‌طور منظم فعال بمانید. این امر به سالم نگه داشتن کمر و سلامت عمومی شما کمک میکند به پیاده روی بروید و دویدن، شنا کردن یا یوگا را امتحان کنید. فعالیتی را انتخاب کنید که عاشق آن هستید و به کاهش دردهای شما کمک میکند.
گرما درمانی و سرما درمانی
حمام آب گرم یا گذاشتن بسته آب گرم روی ناحیه آسیب دیده می‌تواند به تسکین درد شما کمک کند. علاوه بر این گذاشتن بسته یخ یا بسته سبزیجات منجمد نیز می‌تواند بسته به وضعیت فردی شما موثر باشد. اطمینان حاصل کنید که قبل از قرار دادن بسته‌های خنک روی ناحیه آسیب دیده، بسته یخ را با پارچه بپوشانید. گذاشتن یخ به طور مستقیم روی پوست می‌تواند باعث سرما سوز شدن شود.
تزریق اپیدورال
تزریق اپیدورال دیسک کمر، یک روش غیر جراحی جایگزین برای کمک به درد بدن است که شامل انجام یک تزریق توسط پزشک است. درمان در هر ناحیه ممکن است از ۱۵ تا ۴۵ دقیقه به طول بیانجامد که در پی آن یک دوره بهبودی کوتاه پس از تزریق ایجاد می‌شود. هنگامی که تزریق در نزدیکی محل درد انجام می‌شود، بسیار موثر خواهد بود. برای بی‌حسی ناحیه از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. بیمار در هنگام تزریق، هوشیار خواهد بود . سوزن به فضای اپیدورال ریشه عصبی ملتهب تزریق می‌شود. پزشک از یک سیستم هدایت تصویری مانند فلوروسکوپی یا توموگرافی کامپیوتری برای تزریق سوزن به ناحیه هدف درد استفاده میکند سپس دارو در ناحیه مورد نظر پخش می‌شود.
فیزیوتراپی دیسک کمر
فیزیوتراپی یکی از روش‌های درمانی موثری می‌باشد که نتایج مثبتی برای بیماران مبتلا به دیسک کمر داشته است. فیزیوتراپیست در طی روند درمان از خدمات درمانی و مدالیته‌های مختلف نسبت به حاد بودن وضعیت دیسک کمر استفاده میکند. متخصص فیزیوتراپی حتی اشتباهاتی که در زندگی روزمره درد شما را تشدید میکند را به شما یادآور میکند تا با اصلاح آنها از شدت درد دیسک کمر کاسته شود. از رایج‌ترین شیوه‌های ارائه شده در فیزیوتراپی دیسک کمر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
کشش
یکی از ابتدایی‌ترین روش‌های فیزیوتراپی برای درد دیسک کمر، کشش است. کشش به حفظ دامنه طبیعی حرکت کمک میکند و باعث تسکین عضلات می‌شود. اگر به یک فیزیوتراپیست مراجعه کرده‌اید، پیروی کردن از توصیه‌های وی برای انجام حرکات کششی ضرورت دارد؛ زیرا این کار به کاهش درد در قسمت‌های مختلف بدن مانند پاها و باسن، عضلات شکم و عضلات کمر کمک میکند. حرکات کششی باید به تدریج و بدون اعمال زور و فشار انجام شوند و باید از پریدن و حرکات قوی خودداری کنید.
درمان دستی
موبیلیزاسیون و درمان دستی در کاهش درد دیسک کمر تا حدودی موثر میباشند و به روند بهبود بیمار کمک چشمگیری میکنند.
موبیلیزاسیون عبارت است از حرکت آرام و نوازش مانند بین دو استخوان با نوسانات ریتمیک منفعل و درجه بندی شده که در دامنه حرکتی محدود شده انجام می‌شود و ممکن است بیماران در برابر انجام آن مقاومت کنند.
درمان دستی برای ایجاد سریع یک دامنه حرکتی کوچک بین دو استخوان استفاده می‌شود که با یک نیروی ناگهانی، حرکت را وارد دامنه حرکتی محدود شده میکند که مانع هرگونه کنترل توسط بیمار می‌شود.
تکنیک‌های بافت نرم
نقاط ماشه کمری شامل چندین گره انقباضی در عضله کمر هستند که باعث ایجاد درد و محدودیت حرکت، ضعف عضلانی و اسپاسم عضلانی حفاظتی می‌شود. با آزاد کردن این نقاط به وسیله اعمال فشار پایدار روی نقطه ماشه می‌توان طول و عملکرد عضله را بهبود بخشید.
فاسیا نوعی بافت همبند است که به حفظ نیروی ماهیچه کمک میکند. تکنیک‌های آزاد سازی میوفاسیال باعث کاهش محدودیت و درد، بدون سازش با قدرت عضلات می‌شود. این امر همراه با آزاد شدن نقطه ماشه بسیار حیاتی است؛ زیرا فاسیا با التهاب سفت شده و به آهستگی بهبود پیدا میکند و منجر به متمرکز شدن درد می‌شود. از این رو لازم است با از بین رفتن سفتی عضلانی، فاسیا نیز آزاد شود.
سوزن خشک
برخی از متخصصین فیزیوتراپی استفاده از روش طب سوزنی را برای کاهش درد دیسک کمر به بیمار خود توصیه میکنند.
درای نیدلینگ یا سوزن خشک استفاده از سوزن‌های رشته‌ای ریز برای درمان نقاط ماشه میوفاسیال واقع در عضله است که از گره‌های انقباضی متعدد تشکیل شده و باعث ایجاد درد و محدودیت در حرکات می‌شوند. این تکنیک شامل وارد کردن سوزن‌های یکبار مصرف استریل شده در عضله و در نقاطی است که نقطه ماشه محسوب می‌شوند. هدف این نوع از طب سوزنی، رسیدن به یک واکنش کششی موضعی و آزاد کردن تنش عضلانی و درد با غیر فعال کردن نقطه ماشه است. سوزن بسیار نازک بوده و بسیاری از افراد حتی ورود آن به پوست را احساس نمی‌کنند. اگر عضله تحت درمان، نقاط ماشه فعال داشته باشد؛ ممکن است بیمار یک واکنش کششی موضعی یا بروز مجدد درد در محل نفوذ سوزن یا با فاصله از ناحیه ورود آن را تجربه کند که یکی از نشانه‌ها برای تشخیص این است که نقطه ماشه عضلانی عامل درد فرد، درگیر شده است.
الکتروگرافی (التراسوند و غیره)
الکتروگرافی موثرترین درمان دیسک کمر بیماران با اعمال کردن نیروهای الکتریکی به بدن به منظور ایجاد تغییرات فیزیولوژیک، به اهداف درمانی است. شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند اشکال مختلف الکتروتراپی می‌تواند غشای سلولی طبیعی را ترمیم کرده و بر رشد بافت و ترمیم بافت‌ها تاثیر بگذارد. دستگاه‌هایی که معمولاً در این کلینیک‌ها استفاده می‌شوند، التراسوند درمانی و مداخله درمانی هستند.
درمان التراسوند، گرمایی را فراهم میکند که می‌تواند درد و اسپاسم عضلانی را کاهش داده و با کاهش تورم و بازسازی بافت‌ها، روند بهبودی را سرعت ببخشد. مداخله درمانی باعث تسکین درد، افزایش گردش خون موضعی کاهش تورم بافتی و تحریک عضلات می‌شود که می‌تواند در آموزش مجدد و تقویت عضلات کمک کند و ترمیم بافت‌ها را تسهیل نماید.
چسب کینزیولوژی
چسب کینزیولوژی بافت‌های زیر خود را می‌کشد و این امر باعث مکانیزم بالابر مکانیکی می‌شود که باعث کاستن فشار روی بافت‌های زیرین می‌گردد. این امر به کاهش تورم و التهاب موضعی کمک میکند و حرکت طبیعی بین لایه‌های بافتی را بهبود می‌بخشد. چسب کینزیولوژی فشردگی انتهای عصب را کاهش میدهد و این امر باعث کاهش یا متوقف شدن درد می‌شود و تحرک را بهبود می‌بخشد.
تراکشن دیسک کمر
تراکشن کمری مکانیکی تحت این تئوری که «جداسازی مهره‌های ناحیه لامبر می‌تواند به کاهش فشار عصب نخاعی و همچنین کاهش فشار درون بدن بیانجامد»، عمل میکند. واحدهای کشش مکانیکی جدیدتر از طریق یک تخت متصل به کامپیوتر، کشش را به ستون فقرات اعمال میکنند که میزان برداشته شدن فشار از روی دیسک را در مدت زمان متوسط ۳۰ دقیقه کنترل میکند.
درمان لیزر
لیزر درمانی یک روش درمانی غیر تهاجمی برای آسیب مفاصل، عضلات و ستون فقرات از جمله دیسک کمر است که با استفاده از پرتوهای شدید نور با طول موج خاص، در کاهش درد ناشی از آسیب به شما کمک میکند. وقتی بحث لیزر درمانی مطرح باشد، اغلب لیزرها به چند اسم شناخته می‌شوند:
- لیزرهای سرد
- لیزر درمانی با قدرت بالا (HPLT)
- لیزر درمانی با سطح پایین (LLLT)
لیزر درمانی با سطح پایین از اشعه مادون قرمز (و نزدیک به قرمز) در مناطق آسیب دیده یا دچار زخم، برای اصلاح بافت نرم و همچنین تسکین درد شدید و مزمن استفاده میکند.
هنگامی که نورهایی با طول موج خاص به ناحیه خاصی از بدن برخورد میکنند، تغییرات فیزیولوژیکی در سلول‌ها اتفاق می‌افتد. این فرایند فتوبیومدلاسیون نامیده می‌شود.
لیزرهای درمانی در مقایسه با لیزرهای جراحی، بدون شکستن یا آسیب زدن به پوست یا ایجاد ناراحتی از پوست عبور میکنند. لیزر درمانی توسط بسیاری از متخصصان و بیماران به عنوان یک ابزار بسیار موثر در بهبود وضعیت آسیب دیدگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP)
تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت، امروزه توانسته جایگاه خود را به عنوان درمانی موثر برای دیسک کمر حفظ کند. پلاسمای غنی شده با پلاکت یا PRP حاوی فاکتورهای رشد درون خون خود شما است که باعث افزایش توانایی طبیعی بدن برای ترمیم خود می‌شود. تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت موثر است؛ زیرا بر سلول‌های بنیادین موجود در ناحیه هدف اثر تحریکی دارد و باعث می‌شود سلول‌های بنیادی برای بهبود بافت‌های آسیب دیده بیشتر کار کنند.
در اکثر کلینیک‌های سراسر جهان که درمان PRP انجام می‌شود، فرآیند تولید PRP شامل استخراج خون خود بیمار و چرخاندن آن در دستگاه سانتریفیوژ جانبی برای جدا کردن پلاسما و افزایش غلظت پلاکت‌های خون است که بعدها به شکل خودکار استخراج شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه‌های جانبی عموما PRP حاوی پلاکت ۳ تا ۵ برابر میزان طبیعی تولید میکنند. PRP حاوی میزان نسبتاً زیادی از گلبول‌های سفید و گلبول‌های قرمز است که ممکن است پس از تزریق باعث التهاب بیشتر در مفصل شوند.
درمان PRP می‌تواند موثر باشد زیرا پلاکت‌ها تاثیر تحریکی بر سلول‌های بنیادی در ناحیه مورد نظر دارند. سلول‌های بنیادی در تمام بدن یافت می‌شوند و در ترمیم بافت‌های آسیب دیده نقش اساسی دارند. بنابراین هر کاری که بتواند سلول‌های بنیادی را وادار به کار سخت‌تر کند مفید خواهد بود.
اوزون تراپی دیسک کمر
متخصصین ارتوپد و ستون فقرات برای برخی از بیماری‌های عضلانی از روش اوزون تراپی استفاده میکنند . این روش درمانی مانند اپیدورال و پی ار پی به قسمت آسیب دیده ستون فقرات کمر تزریق می‌شود. اوزون تراپی دیسک کمر در مقایسه با روش‌های جراحی ریسک کمتری دارد و پس از درمان هیچ عارضه ای بیمار را درگیر نمی‌کند. در اوزون تراپی از ازونی که توسط دستگاه مخصوصی از اکسیژن به دست می‌آید، استفاده می‌شود. خاصیت ضد التهاب و ضد درد بودن گاز اوزون به درمان تخریب مفصل یا دیسک‌های بین‌مهره‌ای و کاهش درد دیسک کمک بسیاری میکند.
